bursabitkisel.com/upload/images/Pilocarpus-Jaborandi.jpg" style="width: 220px; height: 220px; border-width: 2px; border-style: solid; margin: 10px; float: left; " />
Pilocarpus Jaborandi
Latince Adı: Pilocarpus jaborandi
Pilocarpus jaborandi(JABORANDİ)
Familyası: Sedefotugillerden, Rutengewaechse, Rutaceae
Drugları: Jaborandi yaprağı; Jaborandi folium Jaborandi yapraklarının zehirli olması nedeniyle çay olarak pek kullanılmaz, fakat tentür ve natürel ilaçları yapılır.
Genellikle Brezilya ve bir miktarda Peru da yabani olarak 20 çeşit Jaborandi yetişir. Bunlardan dört türü tentür ve natürel ilaç yapımında kullanılabilir, fakat daha çok P. jaborandi kullanılmaktadır. Bunlar Per-nambuco jaborandisi 'pilocarpus jaborandi', Marantiya jaborandisi 'p. microphlyllus', Paraguay jaborandisi 'p. pennatifolius' ve
Guadeloupe jaborandi 'p. racemosus'u sayabiliriz. Bunlar oldukça farklı büyüklüğe sahiptirler ve bazıları çalı gibi iken bazıları ağaç şeklindedir. Bu nedenle burada Penambuco jaborandisi olarak bilinen Pilcarpus jaborandi ye yer vereceğiz ve onu işleyeceğiz.
Jaborandi 2-7m boyunda bazen bir çalı bazen de bir ağaç şeklindedir. Yaprakları karşılıklı, kanat şeklinde 10-15cm
uzunluğunda 4-7cm genişliğinde kenarları bütün, kısa saplı, derimsi sertlikte ve koyu yeşil renklidir. Çiçekleri uzun
bir sap (30-40cm) üzerinde çiçek açmadan önce goncaları küçük tozcuk şeklinde, kahverengimsi, kızıl renkte çiçek
açınca yıldız görünümünde ve oldukça çok takriben 30-60adet geriden çiçekleri başak görünümü verir.
Hasat zamanı: Jaborandi yılın hemen her mevsiminde toplanıp kurutulabilir, zira tropikal bölgede yetiştiğinden
yapraklarını dökmez ve sürekli yeşildir.
Birleşimi: Yapraklarının birleşimindeki en önemli maddeler şunlardır;
1) Imidazolalkoliitler %0,5-7 arasında olup en önemlileri; Pilocarpin, Isopilocarpin ve az miktarda diğer yan
alkaloitler içerir. Bu yan alkaloitlerden bazıları; Pilocarpidin, Pilosin, Epiisopilosin ve Isopilosini sayabiliriz.
2) Ayrıca az miktarda eter yağı içerir.
Tesir şekli: Terletici, idrar söktürücü, gözün iç basıncını azaltıcı (glokom), göz yorgunluğunu giderici (Astenopie),
göz bebeklerini büzücü (miyotik), kılcal kan dolaşımını düzenleyici ve haricen saçları kuvvetlendiricidir.
Kullanılması:
Jaborandinin yapraklarından elde edilen alkaloitler (Pilocarpin) göz damlası yapımında, tozu terletici olarak, tentürü
ise aşırı terlemeye karşı kullanılır. Yani en az üç türlü kullanım şekli mevcuttur. Jaborandi alkaloitlerinden elde dilen
başta pilocarpin natürel ilaç, özelikle de göz damlası yapımında kullanılır. Göz hastalıklarından; gözün iç basıncının
artmasını (glokom, karasu) önler. Gözbebeğini küçültür (miyotik), göz yorgunluğuna (asthenopie) karşı ve sürekli
yakına bakarak çalışanlarda (öğrenci, memurlar) yakını görmede hareket yetesizliğine karşı kullanılır. Ayrıca aşırı
oranda terleticidir fakat tentürü de terlemeyi önleyicidir. Tabiî ki D3-D6arası kullanılır.
Şayet glokoma (karasu) karşı zamanında tedbir alınmazsa körlüğe sebep olabilir. Gözün içindeki su dışarı dar olan
kanaldan dışarı çıkamayınca gözün içinde basınç artar. Buda karasuya (glokom) sebep olur bunu pilocarpinli
damla ile önlemek mümkündür. İkinci kullanma alanı ise Jaborandi yaprakları kurutulduktan sonra toz haline getirilir
ve bundan çok nadiren ve çok az miktarda çayı yapabilir. Jaborandi çayının yan tesiri oldukça fazla tehlikelidir. Bu
nedenle mutlaka doktor veya hekim gözetiminde ve denetiminde çayı içilebilir. Jaborandi çayı çok aşırı terlemeye
sebep olur, şayet tarife uyulmazsa bronşlardaki aşırı salgı nedeniyle nefes almak mümkün olmayabilir ve neticesi
ölümle sonuçlanabilir. Üçüncü kullanma alanı olarak jaborandinin yapraklarından elde edilen tentürünün kullanış
şeklidir. Japorandi tentürünün kullanış maksadı tamamen farklıdır. Şöyle ki; Şayet gece terlemesi veya aşırı
terlemeye karşı jaborandi tentürü alınırsa aşırı terleme ve gece terlemesini önler. Şifalı bitkilerin birçoğunda böyle
iki yönlü etki etme özeliğine sahiptir. Tabii burada asıl belirleyici noktada drogların toz veya tentürünün dozajıdır.
Ayrıca haricen kozmetik, endüstride saçların bakımı için Jaborandi ekstresi kullanılır.
Çayı: Jaborandinin çayı içilmez, zira çok büyük yan tesiri vardır. Şayet terlemek isteniyorsa Ihlamur çiçeği, Mürver
çiçeği veya Papatya çiçek çayı ayrı ayrı veya karıştırılarak içilir.
Yan tesirleri: Sade olarak 20 mg Pilocarpin, Jaborandi tozundan 0,5gr bir defada ve günde 2gr alınır ise
zehirleyicidir. Şayet bir gram Jaborandi yaprağı veya tozundan alınır ise akciğerlerin aşırı terlemesi sonucu bronşlar
tıkanır ve buda boğularak ölüme sebep olabilir. Jaborandi zehirlenmelerine karşı atropin (1-2mg) verilir ve aktif
kömür yutularak zehirlenmenin tesiri azaltılmaya çalışılır.
