Mesir Macunu

Macun denilince ilk akla gelen mesir macunudur. Peki mesir macunu nedir nasıl hazırlanır, içinde neler vardır, hangi hastalıklara iyi gelir işte bunla ilgili ayrıntılı bir makale

Hoş ve lezzetli kokusu olan mesir macunu, halk arasında iştah açıcı, kan dolaşımını düzenleyici, yorgunluğu giderici, hormonları çalıştırıcı özellikleriyle talep gördü. Peki, mesir macununun faydaları neler?

Mesir Macunu – Kuvvet Macunu

Mesir macununun yapımında anason, meyan balı, çivit, çöp çimi, çörekotu, darı, galanga, hardal, havlıcan, Hindistan cevizi, Hindistan çiçeği, hıyarşembe, kakule, karabiber, karanfil, kimyon, kişniş, zaferan, meyan balı, kebabe, karahalil, limon tuzu, udülkahır, iksir şekeri, topalak kökü, mürrüsafi, portakal çiçeği, portakal kabuğu, ravent, raziyane, safran, sakız, kara halile, sarı halile, sinameki, tarçın, topalak, vanilya, zencefil, zerdeçöp ve günbalı kullanılıyor.

.Anadolu’da halen de kullanılmakta olan ve afrodizyak olduğuna inanılan yiyeceklerin başında Mesir Macunu geliyor. 

469 yıldır içeriği bozulmadan hazırlanan, 41 sayısı ile manevi etkisi de arzulanan Mesir Macunu’nun terkibine giren ve tıbbi tesiri bilinen baharat ve maddeler şunlardır:

Anason, hindistan cevizi, hindistan çiçeği, çam sakızı, çivit, çöpçini, çörekotu, dar-ı fülfül, galanga, günbalı, hardal tohumu, havlican, hıyarşenbe, kakule, kalbarda, karabiber, karanfil, kebabe, kimyon, kırım tartar, kişniş, Iimontuzu, iksir, mailleziz, meyanbalı, mirsafi, portakal kabuğu, ravend kökü, safran, sakız, sarı halile, sinameki, şamlı şeker, rezene, tarçın, tarçın çiçeği, teke mersini, tiryak, udülkahar, vanilya, yenibahar, zağfiran, zencefil, zerdeçöp, zulumba.

Mesir macunu, 41 çeşit şifâlı nebât ve baharat karışımından yapılır. Bunların isimleri ve özellikleri şöyledir:

Anason: İştah açıcı ve karminatif olarak kullanılır. Karminatif etki, bağırsaklardaki fermantasyona engel olmasından ileri gelir.

çivit: Halk arasında kabakulak ve pnömorinde kullanılır.

çörekotu: Gaz söktürücü olarak kullanılır.

çöpçini: Kökünün kaynatılmış suyu egzamada kullanılır. Bileşimindeki tanenden dolayı astrenjan etkisi vardır.

Dar-ı fülfül: öksürük kesici ve bedeni ısıtıcı olarak kullanılır.

Hardal tohumu: İştah açıcı ve mideyi yatıştırıcı olarak kullanılır.

Havlıcan: öksürük kesici ve ağız kokusunu gidericidir.

Hıyarşenbe: Müshil olarak kullanılmaktadır.

Hindistancevizi ve besbase: Kaynatılmış suyu mide ağrılarına iyi gelir. Etkisi, bileşimindeki uçucu yağlardan ileri gelir.

Hindistan çiçeği: Hazım kolaylaştırıcıdır.

Kakule: Lezzet verici, iştah açıcı olarak kullanılır.

Kalbarda: Mide ağrılarına iyi gelir.

Karabiber: öksürük kesici, uyarıcı ve baharat olarak kullanılmaktadır.

Karanfil: Ağız kokusunu giderici, diş çürüklerinde ve diş ağrılarında kullanılır.

Kebabiye: İdrar ve solunum yolları antiseptiği olarak kullanılır.

Kimyon: İştah açıcı, gaz söktürücü ve terletici olarak kullanılır.

Kırım tartar: Kaşıntılı deri hastalıklarında kullanılır.

Kişniş: Gaz söktürücü ve iştah açıcıdır.

Limon tuzu: Macunun fazla tatlı etkisini hafifletmek için kullanılır.

Ma-i leziz: Kalıcı tatlılık sağlar.

Meyan balı: öksürük kesici, idrar arttırıcı olarak kullanılır.

Portakal kabuğu: Mideyi uyarıcı, koku verici olarak kullanılır.

Revan kökü: Laksatif ve hemoroit tedavisinde kullanılır.

Safran: çarpıntı giderici ve ferahlık verici.

Sakız: Mideyi rahatlatıcı ve nefes darlığında öksürük gidericidir.

Sarı halile: İştah kesici olarak kullanılır.

Sinameki: Müshil olarak kullanılır.

Şamlı ve şaşlı: Kadın hastalıklarına iyi gelir.

Şeker: Macunun kıvamını veren ve tatlandıran ana maddedir.

Rezene: Mide rahatlatıcı ve gaz söktürücü.

Tarçın: Kabızlığı ve karın ağrılarını giderir.

Tarçın çiçeği: Koku özelliği için kullanılır.

Teke mersini: Macun terkibinin daha değişik kokması için kullanılır.

Tiryak: İlk çağlardan beri her derde deva olarak kullanılan, muhtelif maddelerden meydana gelmiş bir terkiptir.

Ud-ül-kahar: Diş ağrısı ve diş nezlesine karşı kullanılır.

Vanilya: Uyarıcı, olarak bilinir.

Yeni bahar: Kuvvet verici olarak macunlara konulur.

Zencefil: Nefes darlığı, soğuk algınlığı ve astıma karşı kullanılır.

Zerde çöp: Kuvvet verici ve mideyi koruyucudur.

Zulumba: Mide rahatsızlıklarında ve hemoroitte kullanılır.

Mesir macununun asıl kullanımında bulunan baharat çeşitlerinin bir kısmının doğada artık bulunmuyor olması nedeni ile mevcut baharatlar ile bu işlem yürütülmektedir.

Erişkinlere sabah, öğle, akşam aç karnına birer kaşık; büyük çocuklara günde üç defa birer tatlı kaşığı, küçük ço​cuklara ise yemeklerden evvel günde üç defa birer çay kaşığı.Faydasını görmek isteyenlere kırk gün müddetle aksat​madan kullanmaları tavsiye edilirdi. Ayrıca hemen hemen her zaman tatlı niyetine yenirdi.

Mesir Macunu’nun genel özellikleri hoş ve lezzetli kokusudur. Diğer özellikleri arasında ağrılara, sancılara, soğuk algınlıklarına, hazımsızlıklara, iştahsızlıklara ve ağız kokusuna karşı kullanılmasını sayabiliriz

Yukarıda bazılarını saydığımız bazı bitkilerin farmakolojik özellikleri göz önünde bulundurularak mesir macunu iştah açıcı, gaz giderici, barsak paristalizmi arttırıcı, idrar yaptırıcı, uyarıcı ve afrodizyak etkileri taşır. Eski hekimlerin düşüncelerine göre insanların kışın kuru gıda aldıklarından kanları koyulaşır, pislenir, iç organları çalışma düzenini kaybeder. Bu nedenle insanların sıvı dengesini ayarlamak gerekir. İlkbaharda yeşil, taze, bol gıda ortaya çıkınca o devrin insanları kan aldırmak, lavmanla barsakları boşaltmak, diüretiklerle bol idrar yaptırmak sureti ile vücudun dengesini kendilerine göre ayarlarlardı. Bu işe gecenin ve gündüzün eşit olduğu nevruz gününde başlamak gerekirdi. Hipokrattan beri gelen ve hekimlerce kabul edilen dört unsur teorisinin bir neticesidir.

Celal Bayar Üniversitesi’nin raporuna göre Mesir Macununun, “İştah açıcı; gaz giderici, kuvvet verici, idrar yaptırıcı, yorgunluk giderici, hormonları hareket ettirici etkileri vardır. 

Halk arasındaki bazı inanışlara göre;

*Bu macundan kim yerse yesin, o yıl boyunca hiçbir zehirli hayvan sokmaz.

*Nevruz günü ağır hastalar bile yese iyi olur.

*Macunu yiyen gelinlik çağındaki genç kızlar, o yıl içerisinde evlenirler.

*Macunu yiyen, o sene boyunca bütün hastalıklardan korunur.

*Cinsi kuvveti arttırdığına inanılır.

*çocuğu olmayanlar alırsa arzularının gerçek olacağına inanırlar.

*çocuk hastalıklarına iyi gelir.